Veda hutbesinin önemi tüm Müslümanlar için merak edilmektedir. Hubetü’l-veda adıyla da bilinmektedir. Hz. peygamber veda hutbesini veda haccı sırasında okumuştur. Bu hutbe bir nevi vasiyet olarak da görülmüştür. Hz. Muhammed vefatından önce Mina ve Arafat’ta hutbeler yapmıştır, veda hutbesi bu hutbelerden oluşmaktadır. Hz. peygamber yaşadığı süre boyunca hep ümmetini günahlar konusunda uyarmıştır, veda hutbesi bunları da içermektedir.
Veda Hutbesi Ne Zaman ve Nerede Gerçekleşmiştir?
Veda hutbesinin önemi Hz. peygamberin son haccını yaptığı 6 Mart 632’de okunmasından kaynaklanmaktadır. Bu hutbeyi 100 binden fazla Müslüman karşısında okumuştur. Veda hutbesi başladığı tarihten itibaren toplam olarak 3 gün sürmüştür. Veda hutbesinin önemi merak edenler için bu yazımızda sizinle paylaşacağız.
Veda Hutbesinin Önemi ve Maddeleri
Öğüt ve günahlardan sakınmayı içeren bu hutbe ayrıca evrensel mesajlar da vermektedir. Veda hutbesinin önemi bir Müslüman için oldukça fazla olmalıdır. Daha fazla uzatmadan içeriğini sizlerle paylaşalım;
1 – Müslümanlar Kardeştir
Bu madde veda hutbesinin önemi hakkında karşılaşılan ilk maddedir. Bunun dışında en önemli maddelerden biri olarak da sayılmaktadır. Müslüman olanların kardeş olduğunu ve birbirlerini koruyup gözetmeleri gerektiğini vurgulayan peygamber efendimiz, inananların barış ve huzur içinde yaşamasını da öğütlemiştir.
2 – Riba
Ribayı günümüze uyarlayacak olursak faiz anlamına gelmektedir. İslam dini, faizi tüm Müslümanlara yasaklamıştır ve bunu büyük günahlardan saymıştır. Emek ve uğraş verilmeden, alın teri olmadan kazanılan para haramdır. Bu ayrıca başkalarının kul hakkına da girmek demektir.
3 – Zina – Veda Hutbesinin Önemi
Zina, İslam dinindeki en büyük günahlardan biridir. Veda hutbesinde Hz. peygamber buna da değinmiş ve ümmetinin zinadan uzak durmasını öğütlemiştir. Zina aile ve toplum yapısına zarar verdiği dolasıyla da günahtır.
4 – Eşitlik
Veda hutbesinin önemi, en çok eşitliği de içeren bir hutbedir. Peygamber efendimiz bu maddede tüm insanların eşit olduğunu ve herkesin Hz. Adem’den geldiğini Ademin de topraktan yaratıldığını söylemiştir. Kabileler arasında ve milletler arasında hiçbirinin bir ötekine üstünlüğü yoktur. Üstünlük yalnız ve yalnızca takva ile olabilir. Hz. Peygamber bu söyledikleri ile Irk ve mezhebe dayalı üstünlük yarışının da önüne geçmiş olmaktadır.
5 – Kan Davaları
Hz. peygamber hoşgörüsünün yanı sıra adaleti ile de tanınmaktadır. Yaşadığı süre boyunca herkese karşı hep adaletle hükmetmiştir. Cahiliye döneminde kan davaları mevcuttu, efendimiz ise bu kan davalarını kaldırmış ve adaletle çözüme kavuşturmalarını öğütlemiştir.
6 – Can ve Mal Güvenliği
İslam dininin olduğu ve hüküm sürdüğü bir toprakta kimse kimsenin canına ve malına kast edemez. Hz. peygamber veda hutbesiyle helal yolla kazanılmış olan malları koruma altına almıştır.
Editörün okuma önerisi: (Beyruni) Biruni Kimdir?
Veda Haccı- Veda Hutbesi Kısaca
Veda haccı olarak adlandırılan bu hac, Hz. peygamberin hayattayken yaptığı son hac görevidir. Müslümanlara veda hutbesi bu hac sırasında aktarılmıştır. Veda haccı peygamber efendimizin son haccı olduğundan dolayı Müslümanlar için önemi büyüktür, bu sebeple veda haccının olacağını duyan ve bilen tüm Müslümanlar dünyanın birçok yerinden Arabistan’a gelmişlerdir. Bu hac hüzün ve mutluluk duygularını aynı anda barındıran Müslümanlarla dolmuştur.
İslam tarihi açısından da büyük öneme sahip olan veda haccı sırasında veda hutbesi müslümanlara okunmuştur. Veda hutbesi toplum yaşamına aşağıdaki bazı getirileri sunmuştur.
- İnsanlar her işlerinde daima Allah’ı hamd etmeli,
- Nefis insanı her zaman şerre yöneltse de Allah’a sığınılmalı,
- Faiz almak ve vermek haramdır,
- Emanetler korunmalıdır,
- Zina kesinlikle kaçınılması gereken kötü bir iştir.
Veda hutbesi İslam’ın temel prensiplerini ve Müslümanların nasıl bir yaşam sürmesi gerektiğini belirleyen evrensel bir bildiridir. Hak, adalet, eğitim gibi herkesi ilgilendiren temel kuramları içermekte ve öğütlemektedir.
Veda Hutbesi Nedir?
Hz. peygamberin veda haccında yaptığı 3 farklı konuşma veda hutbesinin önemi başlığı altında toplanmıştır. Allah resulü Medine’de farklı inanca mensup olanlar arasında Medine sözleşmesi yapmıştır. Buradan da anlaşıldığı üzere eşitliğe ve insan haklarına oldukça önem vermiştir. Veda hutbesi, bu sebeple de insan hakları açısından çok önemli bir belge olarak sayılmaktadır.
İnsan Hakları açısından Veda hutbesi aşağıdaki tabloda yer alan şu maddeleri içermektedir;
Yaşama Hakkı |
Her doğan insanın yaşama hakkı vardır. Bu hak doğuştan edinilmiş bir haktır ve dokunulmazlığı vardır. İslam dini de, insanlar arasında ayırım yapmadan insan hakları konusunda kurallar oluşturmuştur. Veda hutbesinde de yaşamın dokunulmazlığına yer verilmiştir. Devletin hukuki sebepler için verdiği hüküm dışında kişinin yaşama hakkına kimse dokunmamalıdır |
Mülkiyet Hakkı |
Veda hutbesinin önemi, arasında kişinin mülkiyet hakkını da savunulmuştur. Hz. peygamber “mallarınız, her türlü tecavüzden korunmuştur.” Diyerek insanların mülkiyet hakkına sahip olduklarını vurgulamıştır. Ayrıca helal dairede olacak şekilde dilediği gibi mal edinilebileceğini ve haksız yere ellerinden alınmayacağını söylemiştir. |
İffet Dokunulmazlığı |
Hz. peygamberin veda hutbesinde söylediği “namus ve şerefiniz de öylece mukaddestir, her türlü tecavüzden korunmuştur.” Lafı üzerine ırz ve namusunda dokunulmaz olduğunu anlamış bulunmaktayız. |
Veda Hutbesinin Önemi Hakkında Sık Sorulan Sorular
Veda hutbesinin önemi tüm Müslümanlar açısından oldukça önemlidir. Temel öğreti ve öğütlerin bir arada sunulduğu bu hutbede birden fazla konuya değinilmektedir. Veda hutbesinin önemi hakkında sık sorulan sorular aşağıdaki gibidir.
1- Veda Hutbesini Kim Okumuştur?
Peygamber Efendimiz Hz.Muhammed tarafında okunan veda hutbesi Arafat dağı ve civarında verilmiştir. Dinleyicilerin çok fazla olmasından dolayı veda hutbesi aynı zamanda en kuvvetli hadis kabul edilmektedir.
2- Peygamberimiz Veda Hutbesinden Kaç Ay Sonra Vefat Etti?
Veda hutbesinin okunmasından yaklaşık 3 ay sonra vefat eden peygamberimizin öğütlerinin toplamı olan veda hutbesi adeta bir vasiyet niteliğinde yer almaktadır.