Prim eksiği olanlara emeklilik hakkı, ancak gerekli şartların sağlanması durumunda verilir. Her ne kadar zaman zaman bu konuda yasa hazırlandığı ve düşükle primle emekli olmanın mümkün olacağı dile getirilse de iddialar doğru değildir. 2025 yılının Eylül ayı itibariyle prim eksiği olanlara emeklilik verilmesi gibi bir yasal çalışma bulunmamaktadır.
Bilindiği gibi emekli olmak isteyenlerin sağlaması gereken iki temel şart vardır. Bunlardan biri yaş, diğeri ise primdir (prim yatırılan gün). Yaş şartı, emekli olmak isteyenleri zorlamazken, prim yatırılan gün sayısında zorlanma söz konusudur. Ancak bu şart yerine getirilmeden ya da eksik primle emekli olunması mümkün değildir. Yazının devamında prim eksiği olanlara emeklilik konusu hakkında merak edilen detayları bulabilirsiniz.
Prim Eksiği Olanlara Emeklilik Hakkı
Prim eksiği olanlara emeklilik, ancak yasalarda belirtilen şartların sağlanması durumunda mümkündür. 1999 yılında yapılan yasal düzenleme ile emeklilik için yaş sınırı getirilmiş ve bu düzenlemeden herkes etkilenmiştir. Ancak yakın zamanda yapılan ve Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) adı verilen düzenleme ile bu durum değiştirilmiştir. İlgili yasaya göre 1999 yılından önce sigorta girişi olanlar, prim şartını sağladıklarında emekli olabilecektir.
EYT düzenlemesi sonrasında birçok kişi yaş sınırını tamamlamış, ancak prim sayısında sorun yaşayanlar olduğu görülmüştür. Bu kişiler, prim eksiği olanlara emeklilik konusunda beklentilere girmiş ve yasal düzenleme yapılacağına dair umudunu korumuştur.
Gelinen noktada prim eksiği olanlara emeklilik ile ilgili herhangi bir düzenleme yoktur. EYT düzenlemesi kapsamında olanlar ve diğerleri, ancak gerekli şartları sağladıkları takdirde emekli olabilmektedir. Dolayısıyla emekli olmak isteyenlerin eksik primlerini farklı yöntemlerle tamamlamasından başka çare yoktur.
Prim Eksiği Olanlar Nasıl Emekli Olabilir? Geçmişe Yönelik Yöntemler
Prim eksiği olanlara emeklilik konusunda farklı seçeneklere sahiptir. Ancak bu kişiler zamanında prim yatırmadıkları ve yaşlarının da ilerlemiş olması nedeniyle normal şekilde primlerini dolduramamaktadır. Yaş nedeniyle sigortalı iş bulmakta zorlandıkları da bilinen bir gerçektir.
Sigortalı işte çalışmayı son seçenek olarak değerlendiren ve bir an önce emekli olmak isteyenler için çeşitli yollar bulunur. Bu yollardan bazıları sadece kadınlara bazıları ise sadece erkeklere yöneliktir. Bazılarında ise herhangi bir cinsiyet ayrımı söz konusu değildir. Aşağıda prim eksiği olanlara emeklilik hakkı getirecek olan geçmişe dönük yöntemler yer almaktadır:
1 – Askerlik Borçlanması
Askerlik borçlanması, geçmişe yönelik olan ve sadece erkeklerin yararlanabileceği bir yöntemdir. Bu yöntemin temelinde, askerlik görevinin sigortalı olarak saydırılması yatar. Vatani görevini tamamlayanlar, SGK’ya başvuru yaparak askerlik borçlanması yaparlar. Böylece askerlik süreleri kadar prim elde ederler. 2010 yılından önce askerliğin 18 ay (555 gün) olduğu dikkate alındığında söz konusu rakamın ne kadar önemli olduğu görülebilir.
Askerlik borçlanmasında sürenin tamamı borçlanılabileceği gibi bir kısmı da borçlanılabilir. Böylece prim eksiği olanlara emeklilik için istedikleri kadar borçlanma yapar. Ancak üst sınırın askerlik süresi olduğu unutulmamalıdır. Askerlik borçlanması için aşağıdaki adımların takip edilmesi yeterli olacaktır:
- İlk olarak kişilerin e-devlet sistemine giriş yapması gerekir.
- Sisteme giriş yapan kullanıcılar, 4A Askerlik Borçlanması bölümüne gelmelidir.
- Bu bölümde yer alan bilgiler dikkatli şekilde kontrol edilir. Herhangi bir hata veya eksiklik olmaması durumunda sonraki aşamaya geçilir.
- Borçlanma süresi seçilir ve işlem onaylanır.
- Başvuru tarihine göre ödenecek rakam belli olur. Bu rakam, SGK veznelerine veya ilgili banka şubelerine ödenir.
- Ödemeye ilişkin dekont SGK Müdürlüğüne sunulur ve işlem tamamlanır.
Burada yer alan aşamaların ardından askerlik borçlanması tamamlanır. Kişilerin primli gün sayılarına eklenir. Böylece prim eksiği olanlara emeklilik noktasında ciddi bir avantaj sağlanır. Hatta eksik gün sayısı az olanlar, askerlik borçlanması sayesinde emekli dahi olabilir.
2 – Doğum Borçlanması
Doğum borçlanması, sadece kadınlara yönelik bir uygulamadır. Bu uygulamada kadınlara doğum dönemleri için borçlanma imkanı verilir. Bu uygulamaya yönelik detaylar aşağıdaki gibidir:
| Konu | Açıklama |
| Kimler yararlanabilir? | Canlı doğum yapan kadınlar |
| Borçlanma süresi | Her çocuk için 2 yıl |
| Çocuk sınırı | 3 |
| Temel kıstas | Doğumun, sigorta girişinden sonra gerçekleşmesi |
Bu haktan yararlanabilmek için kişilerin, doğum yaptıkları tarihten önce sigorta girişlerinin olması gerekir. Daha önce sigorta girişi olmayan kadınlara bu hak verilmemektedir. Ayrıca ilgili hak, 3 çocukla sınırlıdır. Böylece kadınlar, her çocuk için 2 yıl olmak üzere toplamda 6 yıla kadar doğum borçlanması yapabilir. Bu süre ise toplamda 2.160 günlük prim ödemesi anlamına gelir.
Prim eksiği olanlara emeklilik noktasında doğum borçlanması son derece etkili bir çözümdür. Ancak borçlanma, doğumdan sonraki 2 yıllık süreci kapsar. Dolayısıyla bu haktan yararlanacak kadınların ilgili tarihlerde sigortalı olarak çalışmamış olmaları gerekir. Aksi durumda borçlanma yapılamaz.
Bu noktadaki bir diğer önemli detay ise iki doğum arasındaki süredir. İki doğum arasındaki sürenin 2 yıldan az olması durumunda her çocuk için 2 yıl borçlanma yapılması mümkün olmayacaktır. Bu tip durumlarda borçlanma süresi, çocuklardan biri için 2 yıldan az olur.
Prim eksiği olanlara emeklilik isteyenler, doğum borçlanması konusunda araştırabilir. Böylece eksik günlerini kolay ve hızlı şekilde tamamlayabilir. Ödeme miktarı; günlük brüt askeri ücretin %32’si kadardır. Gerekli başvuruların yapılmasının ardından ücret ödenir ve prim günleri, kişinin SGK dökümüne dahil edilir.
3 – Yurtdışı Borçlanması
Yurtdışı borçlanması, prim eksiği olanlara emeklilik hayali kurduran yöntemlerden bir diğeridir. Bu yöntem ise sadece yurtdışına giderek çalışanlar için geçerlidir. Anlaşmalar gereğince yurtdışında çalışanlar, işçi olarak gittiklerini kanıtladıklarında borçlanma yapabilmektedir.
Bu hak için çalışanların işçi vizesi ile yurtdışına gitmesi gerekir. Borçlanma yapabilmek için pasaportlarındaki giriş ve çıkış tarihleri ile vize türü dikkate alınır. Ayrıca yurtdışındaki şirketten (veya konsolosluktan) alınan işçi olarak çalışıldığına dair belge de istenir.
Gerekli şartları sağlayanlar, geçmişe dönük olarak borçlanma yapabilir. Örneğin; uzun yıllar yurtdışında çalışanlar toplu şekilde borçlanabilir. Böylece prim eksikliklerini hızlı şekilde kapatırlar ve emekli olma konusunda ciddi bir fırsat yakalarlar.
Prim Eksiği Olanlara Emeklilik Yolunu Açan Yöntemler
Prim eksiği olanlara emeklilik yolunu açan ve geçmişe dönük yöntemler vardır. Ancak yöntemlerin tamamı geçmişe yönelik değildir. Bazı yöntemler, geleceğe dönüktür. Kişiler, eksik primlerini tamamlamak için aşağıdaki yöntemleri kullanabilir:
- Sigortalı olarak çalışmak
- İsteğe bağlı sigorta yatırmak
İlgili yöntemler sayesinde eksik prim günleri tamamlanır ve böylece kişilerin emeklilik elde etme şansı ortaya çıkar.
3600 Gün ile Kısmi Emekli Olma
Prim eksiği olanlara emeklilik için farklı seçenekler de sunulur. Normal şartlarda 4A sistemine kayıtlı olanların 5000’den fazla primli gün sayılarının olması gerekir. Ancak gerekli şartları sağlayanlar, 3600 gün ile de kısmi emekli olma imkanına sahiptir.
Bu imkandan sadece sigorta başlangıcı 8 Eylül 1999 öncesinde olanlar yararlanabilir. Ayrıca bu kişilerin en az 15 yıllık sigortalılık süresini tamamlaması da şartlar arasındadır. İlgili şartları sağlayanlar, 3600 ve üzerinde primli gün sayısına sahip olduğunda kısmi emeklilikten yararlanabilir.
Kısmi emeklilik için erkeklerde 55, kadınlarda ise 50 yaş sınırı aranır. Ancak bu sınır, yıllara göre farklılık gösterebilir. Ayrıca yapılan yasal düzenlemeler nedeniyle söz konusu uygulamaya dair farklılıklar da olabilir.
İlginizi Çekebilir: Arbitraj Nedir?
Prim Eksiği Olanlara Emeklilik ile İlgili Sık Sorulan Sorular
Prim eksiği olanlara emeklilik konusunda merak edilen hususlar ve bu hususlara dair detaylar aşağıda yer almaktadır.
1 – Yaşı Dolmuş Prim Eksiği Olanlar Nasıl Emekli Olur?
Yaşını doldurmuş olmasına karşın prim eksiği bulunanlar için sigortalı çalışmak ve isteğe bağlı sigorta yatırmak gibi seçenekler vardır. Bunların yanı sıra askerlik borçlanması, doğum borçlanması ve yurtdışı borçlanması gibi geçmişe dönük yöntemler de bulunur.
2 – SGK Prim Eksiği Olanlara Emeklilik Mümkün Mü?
Prim eksiği olanlara emeklilik noktasında farklı seçenekler sunulur. Bunların başında sigortalı olarak çalışmak ve isteğe bağlı sigorta yatırmak gelir. Geçmişe dönük çözüm isteyenler ise doğum borçlanması, askerlik borçlanması ve yurtdışı borçlanması seçeneklerinden dilediklerini kullanabilir.
3 – Prim Eksiği Olanlara Emeklilik Hakkı Ne Zaman Verilir?
Prim eksiği olanlara emeklilik hakkının verilmesi gibi bir yasa çalışması olmadığı bilinir. Bu kişilerin sigortalarını yatırarak ya da borçlanma yaparak eksik primlerini tamamlaması gerekir. Aksi durumda emekli olabilmeleri söz konusu olmayacaktır.
4 – Yeni Torba Yasada Prim Eksiği Olanlara Emeklilik Var Mı?
Prim eksiği olanlara emeklilik, 2025’in son çeyreği itibariyle herhangi bir yasal düzenlemenin konusu değildir. Bu konuda bir düzenleme yapılmasına dair çalışma bulunmamaktadır. Dolayısıyla eksik primleri olanların bunları tamamlamaktan başka çaresi yoktur.