1. Anasayfa
  2. Teknoloji

İnşaat ve Otomobil Yapımında Kullanılan Maden​ Nedir?

İnşaat ve Otomobil Yapımında Kullanılan Maden​ Nedir?
0

İnşaat ve otomobil yapımında kullanılan maden​ çeşitleri; demir, çelik, alüminyum, bakır, çinko, kurşun ve nikel olarak sıralanabilir. Dayanıklı ve uzun ömürlü madenlerin her iki sektör için de kritik öneme sahip olması, bazılarının ortak kullanılmasına yol açar. Ancak kullanım şekilleri arasında ciddi farklılıklar bulunur.

İnşaatlar için temel husus dayanıklılık ve uzun ömürlülüktür. Otomotiv sektöründe ise hafif, güvenli ve çevre dostu (geri dönüştürülebilir) malzemelerden yararlanılması temel prensip olarak dikkat çeker. Birbirlerinden tamamen farklı olan bu sektörlerin ortak ve benzer ihtiyaçları, aynı madenlerin kullanılmasına yol açar. Yazının devamında inşaat ve otomobil yapımında kullanılan maden çeşitleri ile ilgili detayları bulabilirsiniz.

İnşaat ve Otomobil Yapımında Kullanılan Maden​ Çeşitleri Nelerdir?

İnşaat ve otomobil yapımında kullanılan maden
İnşaat ve otomobil yapımında kullanılan maden

İnşaat ve otomobil yapımında kullanılan maden çeşitlerinin bir kısmı temel yapı taşı olarak görev yapar. Diğer kısmı ise parçaların daha estetik görünüm kazanması ve dayanıklı olması için kullanılır. İnşaat ve otomobil yapımında kullanılan maden çeşitleriyle ilgili bilinmesi gereken hususlar aşağıdaki gibidir:

1 – Demir

İnşaat ve otomobil yapımında kullanılan maden

Demir, sağlamlığı ile öne çıkan bir madendir. İçerisine ilave edilen karbon ile birlikte çeliğe dönüşür ve çok daha sağlam ve dayanıklı bir hale gelir. İnşaat ve otomobil yapımında kullanılan maden denildiğinde akla gelen ilk seçenek olarak dikkat çeker.

İnşaat sektörü için demir ve çelik, kritik öneme sahiptir ve adeta bu sektörün temel taşıdır. Demirler, özellikle taşıyıcı bileşenlerin (kiriş, kolon, perde duvar vb.) inşasında kullanılır. Betonların çekme dayanımlarını yükseltir ve depreme dayanıklı yapılar inşa edilmesini sağlar.

Çok katlı binalar, köprüler ve barajlar gibi yapıların güvenle inşa edilmesinde çelik kritik rol oynar. Taşıyıcı sistemlere ek olarak asma köprülerden çatılara kadar birçok alanda kullanılır. İnşaat otomotiv vb kullanılan maden ifadesi, bu yoğun kullanımı nedeniyle akla direkt demir ve çeliği getirir.

İnşaatlarda yaygın olarak kullanılan bu maden, otomotiv endüstrisinin de kritik bileşenlerindendir. Şasi, motor bloğu, kaporta ve diğer yapısal parçaların önemli kısmında demir ve çelik kullanılır. Kaza anındaki güvenliğin sağlanması için özellikle şasi ve kaportalarda bu metal türü tercih edilir. Modern araçlarda daha yüksek dayanımlı çelik alaşımlarından yararlanılır.

2 – Alüminyum

İnşaat ve otomobil yapımında kullanılan maden

Alüminyum, gümüşi renge sahip, hafif bir madendir. Kolay işlenebilir yapıda olması, manyetik özellik taşımaması ve yüksek korozyon direnci ile dikkat çeker. Sahip olduğu özellikler nedeniyle inşaat ve otomobil yapımında kullanılan maden çeşitleri arasında yer alır. İnşaatlardaki kullanımına dair bazı detaylar şu şekildedir:

  • Pencere çerçeveleri, kapılar, çatı panelleri ve dekoratif unsurlar gibi noktalarda kullanılır. Hafif ve korozyona dirençli yapısı, bu noktalarda avantaj sağlar.
  • Enerji verimliliğini arttırmak için ısı yalıtımlı alüminyum profillerden çeşitli noktalarda yararlanılır.

Hafif ve korozyona dayanıklı yapısı, yakıt tasarrufunu sağlamak için belirli noktalarda, otomotiv sektörü için adeta kurtarıcı olarak kabul edilir. Çelikten hafif olması nedeniyle kullanıldığı noktalardan bazıları aşağıdaki gibidir:

  • Motor kapağı
  • Kaput
  • Gövde panelleri
  • Şanzıman
  • Jantlar

Elektrikli otomobillerde batarya ağırlığının dengelenmesi için gövde ve şasideki kullanım oranının içten yanmalı motorlara sahip araçlara kıyasla daha fazla olduğu bilinir. Ayrıca alüminyum folyo kaplı elyaf gibi ürünler, otomobil yalıtım malzemeleri olarak da kullanılır.

İnşaat ve otomobil yapımında kullanılan maden listesinde yer alan alüminyum, direkt olarak kullanılabildiği gibi alaşım şeklinde de kullanılır. Beklentileri ve ihtiyaçları karşılama konusunda başarılı bir madendir.

3 – Bakır

İnşaat ve otomobil yapımında kullanılan maden

Bakır; ısı ve elektrik iletkenliği yüksek seviyede olan ve kolay işlenen bir metaldir. İnşaat ve otomobil yapımında kullanılan maden listesinde yer alır ve yüksek korozyon direnciyle de öne çıkar. Uzun ömürlü yapıya sahip olması, yaygın olarak farklı sektörlerde kullanılmasını sağlar.

İnşaat sektöründe bakır; elektrik kablolarında, prizlerde, panolarda ve topraklama sistemlerinde kullanılır. Ayrıca geçmişte inşa edilen yapılarda içme suyu tesisatlarında da kullanılmıştır. Ancak günümüzde bu şekilde kullanımı yaygınlığını kaybetmiştir. Bazı ısıtma ve soğutma sistemlerinin içinde de yer alır.

Otomotiv sektöründe ise elektrik tesisatında, alternatörlerde ve marş motorlarında yaygın olarak kullanılır. Elektrikli araçlarda kullanımı daha da artmıştır. Motor sargılarında, şarj ünitelerinde ve batarya sistemlerinde kullanıldığı bilinir. İçten yanmalı otomobillere kıyasla elektrikli araçlardaki bakır kullanımı 3-4 kat daha fazladır.

4 – Çinko

Çinko, çeliğin içine eklendiğinde veya kaplamasında kullanıldığında paslanmaz özellik kazanmasını sağlar. Galvaniz kaplama işleminde yaygın şekilde kullanılır. İnşaatlardaki paslanmaz özelliklere sahip olan galvaniz kaplamalı bileşenlerin önemli bölümünde bulunur. Oluklar, çatı kaplamaları, korkuluklar ve dış cephe elemanlarında kullanıldıkları bilinir.

Otomobillerdeki kullanım amacı da inşaata benzerdir. Yapıları korozyondan korumak ve ömürlerini arttırmak için söz konusu metalden yararlanılır. Gövde panelleri ve bileşenlerinde bu maddeye rastlamak mümkündür. Aşındırıcı maddelerin etkileri, çinko ile engellenir.

5 – Kurşun

Kurşun, inşaat sektöründe yaygın olmasa da kullanılan metallerden biridir. Geçmişte su borularında kullanıldığı bilinen bu metalin sağlığa olan zararlarının fark edilmesinde içme suyu sistemlerindeki kullanımı sonlandırılmıştır. İnşaat sektöründe çatı kaplamalarında ve ses yalıtımı malzemelerinde kullanılan bir madendir. İnşaat ve otomobil yapımında kullanılan maden, radyasyonu engelleme özelliğine sahiptir. Hastane binalarındaki bazı odalarda duvarların içlerinde kullanılır. Böylece radyasyon yalıtımı sağlar.

Otomobillere bakıldığında ise kurşunun özellikle elektrik tesisatındaki akülerin içinde yer aldığı görülür. Kurşun asit aküler çok uzun yıllar boyunca otomotiv sektöründe kullanılmıştır. Gelişen teknolojiyle farklı türden aküler ortaya çıkmış ve bu metalin kullanımı ciddi oranda azalmıştır.

6 – Nikel

Nikel, paslanmaz çeliğin önemli bileşenlerinden biridir. İnşaat ve otomobil yapımında kullanılan maden, çoğunlukla söz konusu işlevini yerine getirmek için tercih edilir. Mutfak ve banyo ekipmanlarından asansörlere, boru sistemlerinden cephe kaplamalarına kadar farklı inşaat alanlarında kullanılır. Korozyona dayanıklı olması, kullanıldığı bileşenlerin uzun ömürlü olmasını sağlar.

Otomotiv sektöründeki kullanıldığı yerin başında ise bataryalar gelir. Pillerin yapımında kullanılan maden olarak da bilinen nikel, lityum-iyon pillerin önemli bir bileşenidir. Bataryalardaki enerji yoğunluğunu arttırarak araç menzillerinin yükselmesine katkı verir. Buna ek olarak bazı motor parçalarında da alaşımların içinde yer aldığı bilinir.

7 – Krom

Paslanmaz çeliğin önemli bileşenlerinden bir diğeri olan krom, inşaat ve otomobil yapımında kullanılan maden listesinde yer alır. İnşaatlarda daha çok dekoratif amaçlı olarak kullanılır. Mutfak, banyo ve diğer noktalardaki kaplamalarda kullanıldığı bilinir. Estetik görünüm ve uzun ömürlü kullanım sağlar.

Otomotivde de benzer amaçlarla kullanılan bir maden olarak öne çıkar. Kapı kolları, tampon ve jant süslemelerinde yararlanılan bir metal türüdür. Çelik alaşımlarına dahil edilerek bileşenlerin ve parçaların korozyon direnci kazanması sağlanır.

İnşaat ve otomobil yapımında kullanılan maden listesi genel olarak bu şekildedir. Ancak bu listedeki demirin farklı bir yeri olduğu unutulmamalıdır. Ayrıca madenlerin bir kısmı direkt olarak kullanılırken, diğer bölümü ise alaşımların içerisinde yer alır.

İnşaat ve Otomobil Yapımında Kullanılan Maden Listesi

İnşaat ve otomobil yapımında kullanılan maden
İnşaat ve otomobil yapımında kullanılan maden

İnşaat ve otomobil yapımında kullanılan maden listesi ve kullanım alanlarına ilişkin detaylar aşağıdaki gibidir:

Maden Türü İnşaatta Kullanımı Otomobil Yapımında Kullanımı
Demir ve Çelik Betonarme yapılarda taşıyıcı sistemler, köprüler, gökdelenler, sanayi yapıları Şasi, motor bloğu, gövde panelleri, güvenlik için darbe emici bileşenler
Alüminyum Pencere ve doğrama sistemleri, kapılar, cephe kaplamaları, çatı panelleri Kaput, jant, kapı panelleri, motor parçaları
Bakır Elektrik tesisatı, kablolar, prizler, su boruları, iklimlendirme sistemleri Elektrik tesisatı, motor sargıları, bataryalar, şarj üniteleri, alternatör
Çinko Galvaniz kaplama (çeliği paslanmaya karşı koruma), çatı kaplama, oluk sistemleri Gövde panellerinde galvanizleme, paslanmazlık sağlama
Kurşun Ses yalıtımı, çatı kaplamaları, radyasyon koruması (X-ray odaları vb.) Kurşun-asit aküler, elektrik sistemleri
Nikel Paslanmaz çelik üretimi, asansörler, mutfak ve banyo ekipmanları Lityum-iyon bataryalar, motor parçaları, sıcaklığa dayanıklı alaşımlar
Magnezyum Alüminyum alaşımlarını güçlendirme, hafif yapı elemanları Direksiyon gövdeleri, jantlar, motor ve şanzıman parçaları
Krom Paslanmaz çelik üretimi, dekoratif kaplamalar, mutfak ve banyo ekipmanları Kapı kolları, ızgaralar, jant kaplamaları, paslanmaz alaşımlar

İnşaat ve otomobil yapımında kullanılan maden çeşitlerinin kullanım yerlerinin ve amaçlarının zaman içerisinde değişebileceği unutulmamalıdır. Zira gelişen teknoloji ve elde edilen yeni alaşımlarla birlikte kullanımlarda ciddi farklılıklar meydana gelmektedir. Örneğin; inşaat ve otomobil yapımında kullanılan maden ve metal türlerinden olan kurşun, yakın geçmişte akülerin temel bileşeni olmuştur. Gelişen teknolojiyle çıkarılan yeni akülerde kurşun kullanımı ciddi oranda düşmüştür.

İnşaat ve Otomobil Yapımında Kullanılan Maden​ ile İlgili Sık Sorulan Sorular

İnşaat ve otomobil yapımında kullanılan maden konusu ile ilgili sıkça sorulan sorular ve bunların yanıtları aşağıda yer almaktadır.

1 – İnşaat ve Otomobil Yapımında Ne Kullanılır?

İnşaat ve otomobil yapımında kullanılan maden denildiğinde akla ilk olarak demir gelir. Demir ve çelik, hem inşaatların hem de otomobillerin temel yapı taşıdır. Birçok noktalarında demirden ve çelikten yararlanılır. Dolayısıyla inşaat ve otomobil yapımında kullanılan maden; demirdir.

2 – İnşaat Sektöründe Hangi Maden Kullanılır?

İnşaat sektöründe yaygın olarak kullanılan madenlerin başında demir, bakır, alüminyum ve çinko gelir. Demir, yüksek dayanıklılığı ve sağlamlığı ile taşıyıcı kolon ve kirişlerin içinde, bakır ise elektrik ve telefon sistemlerinde kullanılır.

3 – Otomobil Yapımında İnşaatlarda ve Bilgisayar Yapımında Kullanılan Maden Hangisi?

İnşaat ve otomobil yapımında kullanılan maden çeşitlerinden olan bakır, bunlara ek olarak bilgisayar yapımında da yaygın olarak kullanılır. Yüksek elektrik ve ısı iletimi nedeniyle bakırın bilgisayar yapımında yaygın olarak kullanıldığı ve hatta bu alanın vazgeçilmezi olduğu bilinir.

4 – İnşaat ve Otomobil Yapımında Kullanılan Maden Çeşitleri Hangileri?

İnşaat ve otomobil yapımında kullanılan maden çeşitleri; demir, bakır, çelik, alüminyum, krom, nikel ve çinko olarak sıralanabilir.

5 – Demir Neden Birçok Sektörler Kullanılır?

İnşaat ve otomobil yapımında kullanılan maden çeşitlerinden olan demir, yüksek dayanıklılığa ve sağlamlığa sahiptir. Söz konusu özelliği nedeniyle birçok sektörde kullanılmaktadır.

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir